روانشناسی شخصیت یا شخصیت شناسی یکی از شاخه‌های علم روانشناسی است که به بررسی و شناخت شخصیت افراد می‌پردازد. شخصیت مجموعه‌ای از افکار، احساسات، نگرش‌ها و الگوهای رفتاری است که هویت و منحصربه‌فرد بودن فرد را تعیین می‌کند. روانشناسان برای شخصیت شناسی از نظریه‌ها، تست‌ها و روش‌های مختلف استفاده می‌کنند تا بتوانند واکنش‌ها، ترجیحات، ارزش‌ها و مشکلات شخص را پیدا کنند. روانشناسی شخصیت به ما کمک می‌کند تا خودمان و دیگران را بهتر بشناسیم و با آنها بهتر ارتباط برقرار کنیم.اینجارابخوانید
تست‌های شخصیت شناسی
برای شخصیت شناسی تست‌های مختلفی وجود دارد که هر کدام از یک دیدگاه و روش خاص استفاده می‌کنند. برخی از معروف‌ترین و معتبرترین تست‌های شخصیت شناسی عبارتند از:
تست شخصیت شناسی MBTI (مایرز بریگز): این تست بر اساس نظریه ژونگ، ۱۶ نوع شخصیت را بر اساس ۴ مشخصه رفتاری (برون‌گرایی یا درون‌گرایی، حسی یا شهودی، منطقی یا احساسی، قضاوت‌گر یا ادراکی) تشخیص می‌دهد.
آزمون شخصیت ۱۶ عاملی کتل (PF16): این آزمون بر اساس نظریه رایموند کتل، ۱۶ عامل شخصیت را بر اساس ۱۶ خصوصیت رفتاری (مانند زبان‌پردازی، هوش، خودکنترل، تحمل استرس و ...) سنجش می‌کند.
تست ۵ عاملی نئو (NEO): این تست بر اساس نظریه پنج عامل بزرگ شخصیت، پنج حوزه شخصیت (باز بودن به تجربه، وجدان کار، خوش‌بینی، هماهنگی و برون‌گرایی) را بر اساس پنج خصوصیت زیرمجموعه هر حوزه ارزیابی می‌کند.
پرسش‌نامهٔ شخصیت چندمحوری مینه‌سوتا (MMPI): این پرسش‌نامه برای تشخیص و درمان اختلالات روانشناسی طراحی شده است و ده حوزه شخصیت (مانند هستروئید، پارانوئید، وابستگی و ...) را بر اساس سطح عادلانگارانه، غیرعادلانگارانه و دروغین پاسخ دادن فرد مورد سنجش قرار می‌دهد.
دقت تست‌های شخصیت شناسی
تست‌های شخصیت شناسی می‌توانند ابزارهای مفیدی برای شناخت خود و دیگران باشند، اما نمی‌توان به طور قطع به آنها اعتماد کرد.روانشناسی رفتاری چیست؟ تعریف و کاربردها
دلایل مختلفی وجود دارد که ممکن است باعث کاهش دقت و اعتبار تست‌های شخصیت شناسی شوند، مانند:
پاسخ‌دهی ناصحیح: افراد ممکن است به سوالات تست به صورت نادرست، نامطمئن یا دروغین پاسخ دهند، چه به عمد چه به غیرعمد. برخی از عواملی که ممکن است باعث پاسخ‌دهی ناصحیح شوند عبارتند از: تلاش برای تطبیق با الگوهای اجتماعی، تاثیر حالات خلق و خو، عدم درک صحیح سوالات یا گزینه‌ها، عدم توجه یا خستگی و ....
عدم پایایی: پایایی به معنای قابل اطمینان بودن یک تست است، یعنی اگر چندین بار همان تست را انجام دهیم، نتایج مشابه یا نزدیک به هم بگیریم. برخی از تست‌های شخصیت شناسی ممکن است پایایی کافی نداشته باشند و نتایج آنها با تغییر زمان، جمعیت یا روش اجرا تفاوت داشته باشد.
عدم روایی: روایی به معنای صحت بودن یک تست است، یعنی اگر واقعاً آنچه را که قصد دارد اندازه‌گیری کند، اندازه‌گیری کند. برخی از تست‌های شخصیت شناسی ممکن است روایی کافی نداشته باشند و نتایج آنها با سایر منابع اطلاعات درباره شخص (مانند تست‌های دیگر، بازخوردهای دوستان یا رفتار واقعی) همخوانی نداشته باشد.
به همین دلیل، برای استفاده از تست‌های شخصیت شناسی لازم است که به منابع و مبانی علمی آنها توجه کرده و نتایج آنها را به صورت نسبی و با در نظر گرفتن عوامل مؤثر بر آنها تفسیر کرده و با سایر روش‌های خودشناسی تکمیل کرده و به عقل خود اعتماد کرده باشید.اطلاعات بیشتر
سطح بندی زبان انگلیسی